Iedereen die wil groeien ondergaat een sterfproces. Het leven voelt soms zo zwaar en ook eenzaam. Zwaar, omdat je veel bordjes de lucht in moet houden. Zwaar, omdat je kompas niet lijkt te werken. Welke signalen moet je volgen, waar is je pad? Welk pad is voor jou bedoeld en welk pad gaat over misleiding en mislukking. Soms weten we het niet meer. Je kijkt dan naar boven en smeekt: Help me!

Wat er feitelijk gebeurt is dat je op die momenten van binnen sterft. Er sterft een deel in jou die controle zoekt. Er sterft een ongezond stuk in jou, zonder dat je je hier bewust van bent. Sterven hoort bij groei. Het is onoverkomelijk. Mensen die niet willen sterven, die gaan verslavingen of obsessies ontwikkelen. Verslavingen brengen een tijdelijke rust aan in je hoofd en in je systeem. En deze is net lang genoeg dat wanneer die rust is uitgewerkt, je er meer van wilt. Obsessies zorgen ervoor dat je druk bent. Heel druk met iets wat niet gezond is. Druk met je telefoon, druk met een onbeantwoorde liefde, druk met verzamelen of druk met schoonmaken. Er is en grijs gebied tussen obsessies en verslavingen en uiteindelijk zorgen ze er beide voor dat je niet gaat voelen. Dat voelen moet omhoog komen, zodat je breekt. Dat breken is sterven. 

Neem van mij aan: vrijwel iedereen om je heen die je ziet werken aan innerlijke groei, doorloopt een sterfproces. De een sterft, omdat het leven oneerlijk voelt. Omdat je werkt voor iets wat er nog niet is en waarvan je niet weet of het ooit zal komen. De ander sterft, omdat diegene alles en iedereen lijkt te verliezen en heeft daar geen controle meer op. Weer een ander sterft, omdat hij/zij telkens tegen een muur aan loopt. Alles lijkt tegen te zitten, alles lijkt op ongeluk en pech.  

Sterven kan je in een dark night of the soul brengen. Dat hoeft niet. Het kan ook betekenen dat je een dag of meerdere dagen van slag bent, veel huilt en je moe voelt. Je weet dat het er bij hoort, je bent dan mentaal gezien al gegroeid en begrijpt dat dit een sterfproces is. Dan blijf je uit de dark night, omdat een dark night gaat over diepe diepe angsten die naar boven komen en waar je van gaat zweten en waardoor er paniek kan ontstaan.     

In de praktijk ontmoet ik dagelijks mensen die in een sterfproces zitten. Lieve mensen, dagelijks! We gaan allemaal door dezelfde fasen heen, we ervaren allemaal dezelfde struggeling en het is de bedoeling dat we ook allemaal zélf door dit proces heen gaan. Eenzaamheid in dit proces hoort er ook bij. Hopelijk brengen deze woorden je wat steun, omdat je in ziet dat ook op straat mensen hun masker op zetten. Thuis gaat het masker af en huilen ze in stilte. 

Elke fase van een sterfproces heeft een andere tijdsduur. De een ervaart dat het een week duurt, de ander een dag. Hoe dan ook: bij elk sterfproces hoort een wedergeboorte. Er komt dus altijd weer een dag dat je wakker wordt en voelt en weet dat er iets wezenlijks in jezelf getransformeerd is. Meestal gaat dit gepaard met inzichte die je hebt gekregen in je dromen of tijdens je wandeling. Je hebt inzicht gekregen in de reden waarom iets niet goed loopt of waarom mensen wegvallen. En die reden gaat altijd over een ego-sterfte. Dan weet je dat het goed is en je weet ook waar je nog meer afscheid van mag nemen. Want bij sterven hoort altijd afscheid nemen. Die twee gaan hand in hand. Afscheid nemen, sterven, groei, afscheid nemen, sterven, groei, enzovoort: Dat is de weg.